منبع تغذیه دیجیتال
این دستگاه به عنوان یک منبعی برای تامین ولتاژ ویا جریان مورد استفاده قرار می گیرد . منبع تغذیه در تعمیرات موبایل وآزمایش ها و دیگر تعمیرات کاربرد بسیاری دارد از جمله جهت جریان کشی گوشی شوک دادن به باطری های خوابیده روشن کردن گوشی بدون باطری و ولتاژ گیری و جریان کشی برروی مدار های موبایل استفاده می شود.
منبع تغذیه ها معمولا دارای دو درجه هستند یکی برای تنظیم ولتاز و دیگری برای تنظیم جریان است .مشخصات منبع تغدیه مورد استفاده معمولا ولتاژ های آنان از 0تا 30ولت و یا از 0تا15 ولت است جریان آنان 0تا2 آمیر هستند.
توجه:هیچ وقت جریان بالا و ولتاز زیاد را به گوشی وصل نگنید چون باعث سوختن گوشی می شود معمولا ولتاژ را روی 8/3 وحداکثر جریان را روی 1 آمپر تنظیم کنید. توجه کنید که پایه های مثبت و منفی را به درستی به کانکتور باطری وصل کنید تا دچار سوختگی نشود
. آشنایی
با اجزای داخلی منبع تغذیه :
در این مقاله سعی شده است که به صورت مختصر و با
زبان ساده ، شما رابا اجزاء داخلی منبع تغذیه آشنا نماییم. بدیهی است که این ساختار
، همگانی و عمومی نبوده و در حدود 75 % ساختار داخلی منابع تغذیه استاندارد کنونی
را در بر می گیرد .
EMI) Line )
: این بخش از دو عنصر القاگر و خازن تشکیل شده است
که وظیفه ممانعت از خروج فرکانس های اضافی محدوده کاری ( NOISE ) منبع تغذیه به بیرون ـ حاصل ازسیستم سوئیچینگ ـ و
همچنین ممانعت از ورود فرکانس های اضافی ـ حاصل ازدوران موتور های الکتریکی و یا
سیستم های تولید کننده حرارت ـ به داخل منبع تغذیه را برعهده دارد.
Input Capacitor : این قسمت از دو خازن الکترولیت با ظرفیت متناسب
توان منبع تغذیه تشکیل شده است که وظیفه کنترل سطح ولتاژ ورودی در هنگام کارکرد و
همچنین ذخیره انرژی مورد نیاز مدار سوئیچینگ به هنگام وقفه های کوتاه انرژی را بر
عهده دارد .
Power Switching : این بخش از دو ترانزیستور قدرت (
MOSFET ) تشکیل شده است که وظیفه کنترل سطح ولتاژ خروجی از
طریق زمان روشن و خاموش شدن (سوئیچ) را بر عهده دارد .
Transformer : این بخش بنا به نوع طراحی ، از دو تا سه ترانس (
Switching TR , Drive TR , Stand By TR ) تشکیل شده است ،
که علاوه بر ایزولاسیون DC وظیفه تغییر سطح
ولتاژ را بر عهده دارد. طراحی در این قسمت بسیار حساس می باشد زیرا اگر
تعداد دور های اولیه و ثانویه متناسب با طراحی مدار PWM نباشد ، پایداری
مدار و ضریب اطمینان نیمه هادی و در نهایت کارکرد منبع تغذیه با مشکل اساسی مواجه
خواهد شد .
Output Diodes : این قسمت از دیودهای SHUTKEY , FAST
, ZENER تشکیل شده است که وظیفه یکسو سازی ولتاژ خروجی را
در حالات عادی و قطع کامل جریان خروجی در حالات خاص را بر عهده دارد .
Output : این قسمت از چند خازن الکترولیت و سلف های چند
لایه تشکیل شده است ، که وظیفه ذخیره انرژی در زمان روشن و ارائه آن در زمان
خاموشی ترانزیستور را بر عهده دارد .
Heat Sink : این قسمت از آلیاژهای مختلف آلومینیوم و مس ساخته
می شود و به واسطه تعبیه شیارهایی برروی آن جهت عبور جریان هوا ،وظیفه انتقال دما
از ترانزیستورهای سوئیچینگ و همچنین دیودهای SHUTKEY , FAST ، به
محیط اطراف را بر عهده دارد .
FAN : این قسمت علی رقم اینکه معمولا اهمیتی برای آن
ازطرف مصرف کنندگان قائل نمی شوند ، بسیار مهم و حیاتی می باشد ، چرا که رابطه
مستقیمی با راندمان و طول عمر منبع تغذیه دارد . هر چقدر تهویه هوای گرم ازمحیط
داخلی منبع تغذیه به فضای بیرونی بهترانجام گیرد کارکرد منبع تغذیه افزایش می
یابد. جدیدا تولید کنندگان از فن های 12cm * 12 در محصولات خود
استفاده می نمایند که این مورد باعث تهویه هوای گرماطراف پردازشگر و همچنین بی صدا
شدن منبع تغذیه گردیده است .
PCB : برد اصلی منبع تغذیه می باشد که کلیه قطعات بر
روی آن نصب می شوند. رعایت استانداردهای مختلف از جمله آتش سوزی
درساخت برد ، باعث افزایش ضریب ایمنی کاربر در موارد خاص می گردد
هویه هوای گرم )
هویه هوای گرم که به نام هیتر معروف است . و یکی از پر کاربرد ترین ابزار ها برای تعمیرات است
این هویه با حرارت وفشار هوا کار می کند و ان را به بیرون هدایت می کند این وسیله برای برداشتن انواع آسی های BGYو BGAومقاومت خازن ها و سلف و تعویض انواع قطعات SMDو حرارت دادن و رفع قلع موردگی (سردی لحیم)و .....بکار می رود .
هیتر ها انواع گوناگونی دارند درساختمان داخلی بعضی از آنان از یک کمپرسور باد استفاده شده است و آن را از طریق یک شلنگ که از جعبه هیتر می آید به دسته آن انتقال می دهد و در بعضی دیگر کمپرستور باد در خود دسته قرار گرفته است .
هیتر ها دارای دو درجه ولوم هستند که که یکی برای تنظیم میزان حرارت و دیگری برای میزان شدت میزان باد خروجی استفاده می شود
توجه:با توجه به کاری که بر روی برد میشود مقدار باد و درجه حرارت تنظیم می شود مثلا اگر باد خروجی زیاد باشد باعث پخش شدن قطعات از روی برد می شود و همچنین اگر حرارت زیاد باشد باعث سوختن بعضی از ای سی ها وقطعات پلاستیکی و کانکتورهاو.....دیگر قطعات می شود. معمولا باد را روی2یا3 قرار می دهند و حرارت را روی 400 تا500درجه سانتیگراد قرار می دهند ولی باید توجه داشت بستگی به نوع تعمیرات میزان متغیر می باشد.
همیشه هنگام استفاده از هیتر بر روی برد مقداری مایع فلکس و یا خمیر فلکس استفاده کنید تا نصب و یا برداشتن قطعات راحت تر وشدت حرارت روی برد کاهش یابد و اسیب کمتری وارد شود.
لامپ سیگنال
لامپهای علامت دهنده یا لامپ سیگنال در کلیه دستگاه های صنعتی و تابلو های توزیع و تابلو فرمان به کار می روند. نوع استفاده از لامپها متفاوت است . این لامپ به عنوان لامپ خبر استفاده می شود و می تواند روشن بودن ویا خاموش بودن ویا عیب دستگاها و ...را نشان دهد .لامپ های سیگنال را قبل از هر بار کار انداختن دستگاه صنعتی باید به وسیله کلید مخصوص امتحان کرد و از سالم بودن مدار و همچنین لامپ آن کاملاً مطمئن شد تا در صورت بروز خطا در مدار بتوان به خوبی عمل کند.
ترموستات
تر موستات نوعی رله حرارتی است که در مقابل درجه حرارت محیط حساس بوده و عمل می کند . این وسیله در دستگاهای مختلف صنعتی دارای کاربرد فراوانی است و ظیفه تعادل حرارتی دستگاه را بر عهده دارد . در صورتی که درجه حرارت از حد تنظیمی فراتر رود کلید عمل کرده و یک کنتاکت باز را می بندد و یا کنتاکت بسته ای را باز می کند . از ترموستات بیشتر در وسایل برودتی و حرارتی استفاده می شود مانند شوفاژو یخچال و چیلر استفاده می شود .
رله زمانی (تایمر)و انواع آن
یکی از وسایل فرمان دهنده مدارهای کنترول اتوماتیک تایمر ها یا رله های زمانی هستند که وظیفه کنترول مدار را برای مدت زمانی معین به عهده دارند. رله های زمانی در انواع مختلف ساخته می شوند:
الف:رله زمانی موتوری یا الکترومکانیکی
ب:رله زمانی الکترونیکی
پ:رله زمانی نیوماتیکی(با فشار هوا)
ت:رله زمانی بی متال یا حرارتی
ث:رله زمانی هیدرولیکی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
الف : رله زمانی موتوری یا الکترومکانیکی
این نوع تایمر از یک موتور کوچک تشکیل شده است که از طریق چرخ دنده یک دیسک را در مقابل میکروسویچ می چرخاند.
ساختمان داخلی تایمر موتوری
محل دیسک در لحظه شروع به کار قابل تنظیم است و پس از تنظیم زمان آن (توسط زایده خارجی)و تغذیه تایمر موتور با دور ثابت به گردش در می اید و با گردش موتور زمان تایمر شروع می شود. پس از گردش به علت برخورد با زایده دیسک متوقف می شود و به میکروسویچ داخلی فرمان می دهدو کنتاکت های تایمر عمل می کنند و به طور اتوماتیک قطع می شوند و موتور از کار می افتد.زمان وصل این رله از دهم ثانیه تا به طور دایم قابل تنظیم است.
ب-رله زمانی الکترونیکی
از تایمر های الکترونیکی برای تنظیم زمانهای کم تر از ثانیه تا چندین ثانیه استفاده می شود. در ساختمان این تایمر ها از مدار و اجزای الکترونیکی استفاده شده است. در نوعی از این تایمر ها شارژ و دشارژشدن یک خازن بوبین یک رله کوچک تحریک می شود. اصول ساختمان تایمر الکترونیکی مبنای مدار RC(خازن و مقاومت)و بر حسب تاخیر زمانی استوار است است.
تنظیم این نوع تایمر ها بستگی به مقدار مقاوت سر را خازن دارد.در ساده ترین نوع تایمر الکترونیکی در تایمر نوع خازنی رله هنگامی وصل می شود که خازن شارژبشود و ولتاژ دو سر آن برابر ولتاژ وصل رله گردد. پس از وصل رله بار ذخیره شده در خازن روی مقاومتی که توسط کنتاک باز رله به دوسر خازن وصل می شود تخلیه می گردد. در این نوع با تعغیر ظرفیت خازن می توان زمان تایمر را تنظیم کرد.
پ- رله زمانی نیوماتیکی(با فشار هوا)
در این تایمر از خاصیت ذخیره سازی و فشگردی هوا استفاده می شود. به این ترتیب که رله در موقع رها شدن خیلی راحت رها می شود.وقتی که بوبین تحریک قسمت مترحک را جذب می کند ,اهرم قطعه ای را به شکل دم آهنگری است ,فشار خواهد داد . هوای داخلی دم از طریق سوپاپ یک طرفه خارج می شود. وقتی که بوبین از تحریک خارج می شود ,فنر دم منبسط می کند دم از طریق سوپاپ تنظیم از هوا پر می شود.سرعت انبساط دم در رابطه با پیچ تنظیم تفاوت می کند.
وقتی که دم به حالت عادی برگشت کنتاکت ها عمل می کنند. بنابراین به وسیله میزان کردن پیچ تنظیم عمل کردن کنتاکت ها را می توان تعغیر داد.کار این زمان سنج شبیه تایمر موتوری است.با این تفاوت که زمان سنج موتوری پس از تنظیم و وصل بوبین آن به ولتاژ شروع به کار می کند ولی زمان سنج نیو ماتیکی پس از قطع بوبین آن از ولتاژشروع به کار می کند.
ت- رله زمانی بی متال یا حرارتی
این تایمربا استفاده از خاصیت بی متال کار می کند و در انواع حرارتی ذوب شونده ,رله حرارتی بی متال و رله حرارتی منعکس کننده میله ای ساخته می شود. زمانی که جریان از بی متال عبور می کند گرم می شود و پس از مدتی در اثر تغییر شکل عمل کرده مدار را قطع یا وصل می کند. دقت این تایمر زیاد نیست و آب و هوای محیط بر روی آن اثر می گذارد.به طور کلی رله هایزمانی را می توان به دو دسته تقسیم کرد:
1-رله های تاخیردر وصل (ON-DELAY):
به رله ای گفته می شود که باید به رله انرژی داده شود و سپس رله عمل کرده کنتاکتی را باز یا بسته کند,مثل رله زمانی موتوری.
2-رله های تاخیری در قطع(OFF-DELAY):
به رله ای گفته می شود که بعد از قطع شدن انرژی عمل کرده کنتاکتی را باز یا بسته می کند,مثل رله زمانی نیوماتیکی.
ث:رله زمانی هیدرولیکی
در این رله ها از سیستم هیدرولیکی جهت تاخیر در مدار استفاده می شود. طرز کار آن طوری است که جریان برق به رله وصل می شود.مقداری روغن داخل آن جابه جا می گردد.برای بازگشت روغن به محل اولیه زمانی لازم است که این زمان را بعنوان زمان تایمر در نظر می گیرند. این رله ها در مدار های مختلف بکار می روند.